กระเบื้องระเบิด ไม่เว้นร่องยาแนว
“อยากให้ช่างปูกระเบื้องชิดๆกันไปเลยได้ไหม ? จะได้สวยๆ”
วันนี้พาคุยกันเรื่อง ของกระเบื้องระเบิด กับการเว้นระยะร่องยาแนว ทำไมต้องเว้น ไม่เว้นได้ไหม ?
หลายคนมักจะมองว่าการปูกระเบื้อง ยิ่งปูชิดยิ่งสวย จึงมักจะขอให้ช่างปูกระเบื้องให้ชิดที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้
แต่จริงๆแล้ว กระเบื้องมีการยืดหดตัวตามอุณหภูมิอยู่ตลอดเวลา ถ้าปูชิดมากๆ เมื่อกระเบื้องขยายตัวเมื่อได้รับความร้อนก็จะดันกระเบื้องให้แตกหลุดดังภาพ
.
ดังนั้นเวลาปูกระเบื้อง…
ผู้ชำนาญจะทำการเว้นร่องกระเบื้อง เพื่อป้องกันการขยายตัวและเพื่อความสวยงามของกระเบื้องปูพื้นทั่วด้วยระยะร่องยาแนวอย่างน้อย 1-3 มม.
* หรือตามประสบการณ์ของช่างท่านนั้นๆก็ได้เช่นกัน.
.
จากนี้ไปจะเป็นเชิงวิทยาศาสตร์สักหน่อย ใครไม่ชอบก็จบที่ตรงนี้ได้ครับ
.
แต่สำหรับคนช่างสงสัย หากใครมีข้อสงสัยว่าทำไม่ต้องเว้นเท่านั้น ฉันเว้นน้อยกว่านั้นได้ไหม ? เราไปต่อกันเลย
.
วันนี้เราจะพาไปอธิบายที่มาว่าทำไมต้องเป็นอย่างนั้น ด้วยหลักการฟิสิกส์ เราจะคุยกันเฉพาะเรื่องการขยายตัวจากความร้อน ส่วนเรื่องการระเบิดจากสาเหตุอื่นๆ ไม่ได้ถูกกล่าวถึงในที่นี้ พร้อมแล้วไปกันเลย
เริ่มจาก
ยกตัวอย่างให้เห็นภาพเช่น เมื่อเราต้มน้ำ ให้ร้อน น้ำจะขยายตัว หากไม่มีรูระบายกาต้มน้ำจะระเบิดได้ เนื่องจากการขยายตัวของน้ำเมื่อได้รับความร้อนนั่นเอง
.
หรือหากเทน้ำร้อนใส่แก้วใสแล้วแก้วแตก ก็มาจากการขยายตัวจากความร้อนเช่นกัน
สำหรับกระเบื้องก็เช่นกัน แต่การขยายตัวอาจไม่ได้มากเท่ากับน้ำ ซึ่งอาจมองด้วยตาเปล่าไม่เห็นซึ่งต้องใช้เครื่องมือวัด แต่ยังมีอยู่แน่นอน แล้วมันเท่าไรกันละการขยายตัวของกระเบื้องที่จะเกิดขึ้น
.
ก่อนอื่นเรามารู้จะคำว่า “การขยายตัวตามความร้อน” กันก่อน เมื่อกระเบื้องได้รับความร้อนจะขยายตัว มากน้อยตามค่า ค่าสัมประสิทธิ์การขยายตัวเนื่องจากความร้อน (Thermal expansion coefficient- COE) แบบเชิงเส้นเพื่อให้ง่ายต่อการคำนวณ
.
กระเบื้อง พอร์ซเลน COE = 9.0 x10^−6 °C^−1
.
คำนวณการขยายวัสดุ แบบเชิงเส้น ดังสมการนี้
dl = L0 α (dt)
.
กำหนดให้
dl = ความยาวของกระเบื้องที่เปลี่ยนไป (ม.) **ต้องการหา**
L0 = 0.6 ม. ความยาวของกระเบื้อง เริ่มต้น (ม.)
α = 9.0×10^-6 °C^-1 ค่าสัมประสิทธิ์การขยายตัวเนื่องจากความร้อน ในแนวเชิงเส้น COE
dt = 60°C ส่วนต่างการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ (องศาเซลเซียส)
.
จะได้ค่าการขยายตัวของกระเบื้อง ขนาด 60 x 60 ซม. เชิงเส้น
การขยายตัว dl = 0.000325 ม.
หรือ การขยายตัว = 0.325 มม.
.
จากข้างต้นจะเห็นว่ากระเบื้อง พอร์ซเลน ขนาด 60 x 60 ซม.
จะขายตัวเชิงทฤษฎี ประมาณ 0.325 มม.
* ยังไม่รวมการคำนวนการขยายตัวชั้นปู และ ชั้นโครงสร้างใต้กระเบื้องมาประกอบ
.
แต่ในเชิงปฎิบัติ เราเผื่อค่าความปลอดภัย ประมาณ 3 เท่า
จะได้ค่าการเว้น ร่องกระเบื้องยาแนว ประมาณ 1.0 มม. ที่มีขายในท้องตลาด และปลอดภัยด้วยค่าเผื่อการขายตัวของกระเบื้อง 3 เท่า
.
แต่หาท่านใดใช้ระยะร่องที่ 0.5 มม. ก็แสดงว่า ค่าเผื่อจะอยู่ที่ประมาณ 1.5 เท่า ถามว่าได้ไหม ตรงนี้ขึ้นกับประสปการณ์และ และช่างท่านนั้นๆ
.
ทางแอ็ดไมร เริ่มต้นใช้ระยะร่องยาแนว ที่ 1.0 มม. เพื่อให้เกิดความปลอดภัยในการใช้งานและเป็นจุดเหมาะสมที่ดีของความสวยงาม คือร่องไม่ใหญ่เกินไป และไม่เสี่งที่จะเกิดการระเบิดของกระเบื้องในอนาคต ด้วยการเผื่อระยะร่องที่ 3 เท่าของการขยายตัวเชิงทฤษฎี
.
ข้อดีของการปูกระเบื้องแบบเว้นระยะห่างระหว่างแผ่นกระเบื้อง
1. ต้านทานต่อการขยายตัวและหดตัว
2. กลบขอบปูกระเบื้องไม่เท่ากัน
3. รองรับการปรับปรุงโครงสร้างอาคาร
4. สะดวกต่อการซ่อมแซมในภายหลัง
หากเพื่อนๆมีข้อแนะนำ หรือแลกเปลี่ยนในการปูกระเบื้องสามารถพิมพ์ไว้ได้เลย ทางเรายินดีรับฟังทุกความคิดเห็นครับ
.
บทความโดย สรายุทธ
.
บทความอ้างอิง เชิงวิชาการ
https://www.qualicer.org/reco…/ponencias/pdfs/0423012e.pdf
https://www.engineeringtoolbox.com/linear-thermal…
https://www.ceramictilefoundation.org/…/next-ask-scott…
http://www3.ipc.org.es/…/caract_fis…/termica_lineal.html
https://www.onestockhome.com/…/tiles-size-and-how-to…
ข้อจำกัดความรับผิดชอบ
บทความนี้ไม่ได้เป็นบทความเชิงวิชาการ ไม่สามารถนำไปใช้เพื่อการศึกษาหรือเชิงพานิชได้